شاید همیشه برای شما این سوال پیش آمده باشد که چرا این تیر به هدف نخورد یا چرا یک، همیشه جمع تیر را خراب میکند؟ در این مقاله سعی داریم به یکی از دلایل این رخداد ها بپردازیم.
در رشته های مختلف تیراندازی، تیراندازان به فاکتور های مختلفی دقت می کنند.یکی از این فاکتورها ساچمه است.ساچمه ها از چند نظر بررسی می شوند.اما در این مقاله به انواع روش های دست چین کردن یا سورتینگ ساچمه می پردازیم.ساچمه ها به چند روش سورت می شوند که بنا به کاربرد و نوع استفاده، می توان روش های مختلف را برگزید.برای اینکه درباره روش های مختلف سورتینگ صحبت کنیم، لازم است تا با بخش های مختلف یک ساچمه آشنا شویم.ساچمه به سه قسمت تقسیم می شود.یکی هد (سر) ساچمه، یال ساچمه و دیگری دامنه ساچمه.ساچمه ها بر اساس مدل و قالب ساخت در بخش های مختلف با هم متفاوت هستند.
سورتینگ عینی یا چشمی
این روش ساده ترین روش جداسازی ساچمه های مرغوب و خوش ساخت است. در این روش تیرانداز ساچمه هایی که دارای زدگی یا فرم نامناسب یا دارای پلیسه (اضافات قالب) هستند را از بقیه ساچمه ها جدا می کند.این روش در عین سادگی ، میتواند بسیار موثر واقع شود.البته ساچمه های با کیفیت، احتیاج به دقت بیشتری برای جداسازی ساچمه های نامرغوب دارند،چرا که این شرکت ها خود دارای یک قسمت برای سورت کردن ساچمه ها هستند و کنترل کیفی مناسبی دارند.
سورتینگ هد یا سر ساچمه (head)
این روش تاثیر بسزایی در دقت سلاح دارد،چرا که سر ساچمه از قسمت های درگیر با خان لوله است و تفاوت در قطر این قسمت می تواند روی جمع تیر سلاح اثر بگذارد.نکته جالب این است که اختلافات در این روش جداسازی در حد صدم میلیمتر است در نتیجه ما به ابزار های اندازه گیری با دقت بالا نیاز داریم تا بتوانیم این اختلاف را متوجه شویم.استفاده از ریزسنج کمی سخت گیرانه است اما استفاده از کولیس با دقت یک صدم میلیمتر میتواند برای این کار کافی باشد.البته برای این کار به شکلی دقیق تر می توان از یک شیار مدرج استفاده کرد(در شیار دامنه ساچمه آزاد است).برای استفاده از این وسیله ساچمه را درون شیار حرکت میدهند،هرجایی که ساچمه پیش نرفت آنجا اندازه سر ساچمه را نشان می دهد.دقت داشته باشید که هل دادن ساچمه با نیروی بسیار کمی صورت می پذیرد.تیراندازان حرفه ای معمولا از روش دوم استفاده می کنند.
سورتینگ دامنه (skirt)
بعد از سر ساچمه یکی از مهترین قسمت های ساچمه، دامنه ساچمه است که با خان لوله درگیر می باشد.در این روش مانند سر ساچمه می توان از کولیس با دقت یک صدم میلیمتر استفاده کرد اما بخاطر زمان بر بودن می توان از یک صفحه با سوراخ هایی با اندازه های دقیق استفاده کرد.که هم دقت کار و هم سرعت آن بالا می رود.ساچمه هایی که در این روش یا روش بالا جداسازی می شوند بلااستفاده نیستند بلکه دارای ابعاد یکسان هستند و میتوان آن ها را در کنار هم استفاده نمود.استفاده از این صفحه با سوراخ های مدرج به این سورت است که بزرگ ترین سوراخی که ساچمه به راحتی از آن عبور می کند، نشان دهنده سایز آن ساچمه است.
سورتینگ وزنی
این روش برخلاف تصور عده زیادی تاثیر بسیار کمتری نسبت به روش های بالا دارد مگر ساچمه بسیار بی کیفیت بوده و تلرانس وزنی آن زیاد باشد اما در غیر این صورت تفاوت چشمگیر نخواهد.در جداسازی ساچمه از نظر وزنی،ساچمه با وزن های مختلف دسته بندی می شوند و هر کدام در کنار هم به صورت جداگانه قابل استفاده اند.در این روش معمولا تفاوت وزنی در حد صدم یا دهم گرم است که با ترازوی های دقیق قابل اندازه گیری است.
