در سلاح های بادی بسته به نوع مکانیزم ممکن است عوامل مختلفی روی دقت سلاح تاثیر داشته باشد.در این مقاله طبیعا نمی خواهیم وقت خود را صرف مکانیزم های کم کاربرد کنیم در نتیجه به بررسی کلی و دو دسته تفنگ فنری و تفنگ پی سی پی می پردازیم.
چند فاکتور کلی روی دقت سلاح تاثیر دارند که عبارتند از :
1-مکانیزم سلاح
همانطور که گفتیم موضوع بحث ما دو نوع از تفنگ های بادی است که از همه پر کاربرد تر هستند.
تفنگ فنری
در فنری ها که انواع متفاوتی نیز دارند ثابت بودن لوله سلاح تاثیر زیادی روی دقت سلاح دارد علت آن هم تاب برنداشتن لوله در اثر مسلح کردن های متوالی و خوب فیکس شدن سوراخ هوای سیلندر و سر لوله با یکدیگر است. در تفنگ های فنری واشر سر پیستون نقش پر رنگی در تامین دقت سلاح ایفا میکند به این گونه که اگر با کیفیت باشد و خوب هوا را کمپرس کند تلرانس پایینی در نیرو و در نهایت سرعت ساچمه ارائه می دهد که به دقیق بودن نسبی سلاح ما می انجامد.عامل موثر دیگر فنر است که می تواند روی تلرانس ما تاثیر بگذارد اگر دقت سلاح فنری ما پس از مدت طولانی ای کاهش یافت می تواند ایراد از فنر سلاح باشد که شکستگی در آن نیز تاثیر زیادی روی بالا رفتن تلرانس دارد.سیلندر سلاح نیز از جمله عوامل موثر است که اگر به هر دلیلی صیقلی نباشد می تواند تلرانس را افزایش دهد. واشر سر لوله آخرین عامل موثر است که اگر از همه عوامل دیگه مطمئن شدیم به سراغ آن می رویم.راجع به راه های های افزایش دقت در مقاله های دیگر صحبت خواهیم کرد.
در پی سی پی ها نیز سیستم های مسلح کردن و ساچمه گذاری متفاوتی وجود دارد که در بین آن ها سیستم تک ساچمه بیشترین دقت را ارائه می دهد زیرا که ساچمه گذاری با دقت و توسط تیرانداز انجام می شود و ساچمه دچار دفرمگی نمی شود.عامل دوم موثر در دقت پی سی پی ها داشتن یا نداشتن رگلاتور و کیفیت رگلاتور تفنگ می باشد که با یک نواخت کردن اندازه ی هوای خروجی سعی میکند تا نیروی ثابتی به ساچمه وارد کند و تلرانس را کاهش دهد.در تفنگ هایی که رگلاتور ندارند فنر چکش می بایست تلرانس کمتری داشته باشد تا تلرانس سرعت ساچمه را کاهش دهد.عامل آخر هم اورینگ های سلاح می باشند و مهمترین آن ها اورینگ سر لوله است که نمی گذارد هوا از کنار سوزن بیرون بزند و میزان هوای خروجی را تغییر کند.
2-کیفیت لوله و خان کشی سلاح
پس از آن که در سلاح ها سعی شد تا نیروی وارد بر ساچمه در محدوده کمی تغییر کند حال می بایست لوله وظیفه خود را به خوبی انجام دهد تا ساچمه به محل مورد نظر برخورد کند.لوله با شیارهای مارپیچ و منظم این کار را میکند که براساس قدرت سلاح و محاسبه و کاربرد، تعداد و اندازه و نوع خان کشی تعین می شود.خان ها به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از:
1-برجسته 2-فرورفته 3-پلی گونال (چند ضلعی شکل)
دو نوع اول در اکثر مدل های پی سی پی و فنری کاربرد دارند ولی خان از نوع پلی گونال برای پی سی پی ها استفاده می شود.
3-ساچمه مورد استفاده
ساچمه تفنگ بادی از چند لحاظ با هم متمایز می شوند که عبارتند از:
1-وزن
برای ساچمه مسابقاتی و برخی ساچمه شکاری، تلرانس وزنی تا حدودی حائز اهمیت است و می تواند روی دقت سلاح تاثیر بگذارد.به این گونه که اگر نیرو را ثابت در نظر بگیریم با تغییر وزن سرعت متفاوت و در آخر دقت نامطلوب را خواهیم داشت.
2-شکل
ساچمه ها انواع متفاوتی از نظر شکل دارند مثل ساچمه سرتخت و ساچمه نوک تیز و ساچمه سر گنبدی شکل و ساچمه سرگود و… که هرکدام از لحاظ آیرودینامیکی، متفاوت رفتار می کنند پس می توان گفت در دقت سلاح نیز بسیار موثر هستند.فاکتور دیگر مهم در قسمت شکل ساچمه، اندازه هد ساچمه ( کله ساچمه) است که تیراندزان حرفه ای تاثیر آن را با آزمایش های تجربی ای که انجام داده اند، زیاد می دانند.
3-جنس
تنوع ساچمه ها از نظر جنس بسیار کم است اما از نظر آلیاژ و نرمی متفاوت هستند.نوع آلیاژ بر روی اثر خان روی ساچمه برای هدایت آن موثر است.
4-دامنه
اندازه دامنه و قطر آن نیز به خاطر درگیر بودن با خان بسیار می تواند روی دقت سلاح ما اثر بگذارد.
4-سیستم نشانه روی و یا دوربین سلاح
سیستم نشانه روی از سیستم های جانبی است ک می تواند اثر زیادی روی دقت سلاح ما داشته باشد.درباره چگونگی اینکه یک دوربین تفنگ می تواند روی دقت اثر بگذارد در مقالات دیگر بحث می کنیم.
5-ماشه سلاح
ماشه سلاح نقش تمام کننده را در یک شلیک بازی میکند و همه عواملی که نام بردیم در نهایت به ماشه سلاح ما ختم می شود.ماشه هر سلاحی به یک نیرو برای کشیده شدن احتیاج دارد که این نیرو میتواند روی شلیک های تیرانداز اثر بگذارد زیرا تیرانداز یک لحظه مناسب را که خیلی کوچکتر از ثانیه است برای شلیک برمی گزیند و تصمیم به شلیک میگیرد و اگر این نیرو زیاد باشد یا ماشه در لحظه مناسب عمل نکند تیرانداز را در یک شلیک ناکام خواهد گذاشت.ماشه نیز به دو دسته تک مرحله و دو مرحله تقسیم می شود که در نوع دو مرحله ای ماشه دارای یک خلاصی است تا تیرانداز تا آخرین لحظه بتواند تصمیم خود را مبنی بر شلیک کردن یا نکردن تغییر دهد.